Μια συνοπτική ενημέρωση για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό
Σε ισχύ βρίσκεται ο Nέος Οικοδομικός Κανονισμός (N.O.K.) που έχει στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή προστασία του περιβάλλοντος, μέσω της δόμησης «πράσινων» κτιρίων.
Aπό τις 4 Ιουλίου 2012 τέθηκε σε ισχύ ο Νέος Οικοδομικός Κανονισμός, ο οποίος ψηφίστηκε τον Απρίλιο μέσω του νόμου 4067/2012. Ο κανονισμός αυτός θα αντικαταστήσει αυτόν του 1985 και είναι προσανατολισμένος στην περιβαλλοντική αναβάθμιση του δομημένου περιβάλλοντος. Σκοπός του είναι τόσο η διευκρίνιση κάποιων ασαφειών του παλαιότερου κανονισμού με την εισαγωγή νέων ορισμών, όσο και η ενσωμάτωση νέων υλικών, συστημάτων, τεχνολογιών, αλλά και της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, με απώτερο σκοπό τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος κάθε νέου κτιρίου. Επιπλέον, ο νέος οικοδομικός κανονισμός προσανατολίζεται στην αύξηση των χώρων πρασίνου και κατά συνέπεια, στη βελτίωση του μικροκλίματος στις αστικές περιοχές. Σε γενικές γραμμές, δίνει κίνητρα για εφαρμογή βιοκλιματικού σχεδιασμού και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα καινούργια κτίρια. Έτσι, όσοι προσανατολίζονται στην κατασκευή νεόδμητης κατοικίας, καλό θα είναι να εντάξουν διάφορες πράσινες εφαρμογές, αφού τα οικονομικά οφέλη είναι πολλαπλά σε βάθος χρόνου.
Τα κύρια σημεία του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού
Τα βασικά σημεία και στόχοι του νέου κανονισμού μπορούν να συνοψιστούν στα παρακάτω:
1. Απόδοση μεγαλύτερης επιφάνειας ελεύθερων χώρων και χώρων πρασίνου στις κορεσμένες αστικές περιοχές, τόσο με μείωση της κάλυψης από 70% σε 60% για όλα τα κτίρια, αλλά και με την απαίτηση περαιτέρω μείωσης σε ειδικές περιπτώσεις.
2. Κίνητρα για τη διατήρηση ή τη δημιουργία μεγαλύτερων ιδιοκτησιών προς την κατά κανόνα αρτιότητα της περιοχής (συνενώσεις) και τη δημιουργία ελεύθερων χώρων και χώρων πρασίνου. Έτσι, προβλέπει την αναλογική αύξηση του συντελεστή δόμησης σε περιπτώσεις απόσυρσης παλαιών ενεργοβόρων κτιρίων, μείωσης της κάλυψης ή και απόδοσης μέρους της επιφάνειας του οικοπέδου σε κοινή χρήση.
3. Δυνατότητα παρεκκλίσεων ύψους, θέσης κτιρίου, κάλυψης και χρήσεων γης, με ταυτόχρονη διατήρηση του ισχύοντος μέγιστου συντελεστή δόμησης.
4. Προωθείται ο βιοκλιματικός σχεδιασμός, καθώς δεν προσμετρούνται στο συντελεστή δόμησης διάφορα αρχιτεκτονικά στοιχεία. Δεν προσμετρούνται, επίσης, τα κοινόχρηστα κλιμακοστάσια, ώστε να επιτυγχάνεται ο καταλληλότερος σχεδιασμός τους. Επιτρέπονται οι εγκαταστάσεις που υποστηρίζουν τα συστήματα εξοικονόμησης ή παραγωγής ενέργειας, ανακύκλωσης και επεξεργασία νερού κ.λπ.
5. Εισάγεται νέος ορισμός ημιυπαίθριου χώρου που προσμετρά στη δόμηση. Έτσι, επιτρέπεται υπό όρους η δημιουργία παταριών, προσβάσιμων χώρων κάτω από τη στέγη και υπογείων που εξυπηρετούν με τη χρήση τους χώρους της ανωδομής.
6. Η τροποποίηση του ανάγλυφου του φυσικού εδάφους με διαμορφώσεις επιτρέπεται μόνο για την εξυπηρέτηση φυσικής απορροής ομβρίων.
Τα κτίρια εντάσσονται αρμονικά στο ανάγλυφο του φυσικού εδάφους του οικοπέδου και η οροφή του υπογείου δεν μπορεί να βρίσκεται σε στάθμη μεγαλύτερη του +1,20 από τη στάθμη του φυσικού εδάφους, σε αντίθεση με το +1,5 του παλαιού κανονισμού.
7. Θεσμοθετούνται τα υπόσκαφα κτίρια με κίνητρο τη μειωμένη προσμέτρηση δόμησης και κάλυψης της επιφάνειάς τους στα συνολικά επιτρεπόμενα μεγέθη, τα κτίρια ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης και τα φυτεμένα δώματα με κίνητρο την απλούστευση της διαδικασίας, αλλά και με το κίνητρο του αυξημένου ύψους του κτιρίου.
8. Απαγόρευση κατάτμησης των κτιριακών όγκων κατοικιών εκτός σχεδίου.
Ποια κίνητρα δίνονται
Όπως προαναφέραμε, ο νέος Οικοδομικός Κανονισμός προβλέπει, μεταξύ άλλων, μια σειρά από κίνητρα, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί. Τα συγκεκριμένα κίνητρα σχετίζονται με αύξηση του συντελεστή δόμησης, κάλυψης, όγκου και ύψους των κτιρίων. Ειδικότερα, προβλέπονται:
Για τον συντελεστή όγκου
Ως συντελεστής κατʼ όγκο εκμετάλλευσης ορίζεται από τον κανονισμό ο αριθμός ο οποίος πολλαπλασιαζόμενος με την επιφάνεια του οικοπέδου, δίνει το συνολικό επιτρεπόμενο όγκο του κτιρίου σε κυβικά μέτρα πάνω από την τελικά διαμορφωμένη επιφάνεια του εδάφους. Για την υποστήριξη του βιοκλιματικού σχεδιασμού και την υποστήριξη της αρχιτεκτονικής ελευθερίας αυξάνεται ο συντελεστής όγκου, ενώ δεν μετρούνται σε αυτόν πλέον οι ανοιχτοί όγκοι που ορίζονται από το εξωτερικό ανάγλυφο και οι οποίοι μπορεί να συμβάλλουν στον παθητικό δροσισμό, στον αερισμό και στο φωτισμό των χώρων του κτιρίου.
Για τον συντελεστή δόμησης
Συντελεστής δόμησης είναι ο αριθμός, ο οποίος πολλαπλασιαζόμενος με την επιφάνεια του οικοπέδου δίνει τη συνολική επιτρεπόμενη επιφάνεια δόμησης. Ο συντελεστής αυτός διαφέρει από περιοχή σε περιοχή, ενώ για εκτός σχεδίου δόμηση καθορίζεται από τη χρήση του κτίσματος. Σύμφωνα με το νέο οικοδομικό κανονισμό, προβλέπεται η αύξηση του συντελεστή αυτού σε περίπτωση Περιβαλλοντικής δόμησης. Συγκεκριμένα, με τις συγκεκριμένες αλλαγές παρέχονται κίνητρα αυξημένου συντελεστή δόμησης κατά 8-35% υπό όρους σε περιπτώσεις:
1. Δημιουργία κτιρίου πολύ χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης
Ειδική αναφορά, με το άρθρο 25, γίνεται και για τα κτίρια ελάχιστης ενεργειακής κατανάλωσης, τα κτίρια δηλαδή που έχουν υψηλή ενεργειακή απόδοση. Σε αυτά τα κτίρια, η μικρή ποσότητα ενέργειας που απαιτείται για τη λειτουργία του συνίσταται, σε πολύ μεγάλο βαθμό, σε ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, περιλαμβανόμενης της παραγόμενης επιτόπου ή πλησίον του κτιρίου (περιλαμβάνονται όλες οι εφαρμογές που οδηγούν σε εξοικονόμηση ενέργειας).
Συγκεκριμένα, εάν ένα κτίριο κατατάσσεται σύμφωνα με την ενεργειακή του μελέτη σε ανώτερη ενεργειακά κατηγορία, τότε δίδεται εκ του νόμου κίνητρο αύξησης κατά 5% στον συντελεστή δόμησης. Ιδιαίτερα αν το κτίριο έχει εξαιρετική περιβαλλοντική απόδοση, τότε ο συντελεστής δόμησης αυξάνεται κατά 10%. Τα κτίρια αυτά πρέπει να παρουσιάζουν ετήσια πρωτογενή ενεργειακή κατανάλωση για θέρμανση, κλιματισμό, φωτισμό, αερισμό και ζεστό νερό χρήσης μικρότερη από 10kWh ανά τετραγωνικό μέτρο κάθε χρόνο. Αυτή η απόδοση θα πιστοποιείται, τόσο μέσω μελέτης με χρήση του λογισμικού ΤΕΕ-ΚΕΝΑΚ, όσο και με χρήση άλλων διεθνώς αναγνωρισμένων μεθοδολογιών. Ο έλεγχος της απόδοσης των κτιρίων αυτών θα γίνεται πριν την κατασκευή του κτιρίου, μέσω της μελέτης, κατά τη διάρκεια της κατασκευής, για τον έλεγχο της εφαρμογής της κατατιθέμενης μελέτης, αλλά και περιοδικά μετά την κατασκευή του κτιρίου, οπού και θα υποβάλλονται πρόστιμα σε περιπτώσεις μη υλοποίησης της μελέτης.
Για τη δημιουργία ενός τέτοιου κτιρίου ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δίνεται, τόσο στις τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όσο και στην εξοικονόμηση ενέργειας με χρήση διάφορων τεχνικών (π.χ. παθητικά ηλιακά συστήματα) και υλικών (π.χ. μονώσεις).
2. Κατασκευή φυτεμένου δώματος
Όσον αφορά στην κατασκευή φυτεμένου δώματος, με τον νέο κανονισμό εισάγεται ο ορισμός των φυτεμένων επιφανειών ως οι διαστρωμένες δομημένες επιφάνειες που έχουν φυσικό ή εμπλουτισμένο χώμα και βλάστηση ή υδάτινες επιφάνειες σε συνδυασμό μεταξύ τους (οι επιφάνειες που είναι καλυμμένες με φύτευση) Από τον κανονισμό διευκολύνεται η κατασκευή τους, τόσο σε νέα, όσο και σε υφιστάμενα κτίρια, ενώ προσδιορίζονται και τα κριτήρια και οι διαδικασίες.
3. Συνενώσεις οικοπέδων
Για την περίπτωση που το οικόπεδο στο οποίο θα δομηθεί το κτίριο προέρχεται από τη συνένωση οικοπέδων, προβλέπεται από το νέο κανονισμό αύξηση του συντελεστή δόμησης. Σκοπός αυτού του μέτρου είναι η ανάπτυξη συνεκτικών και λειτουργικών κτιριακών όγκων και η δημιουργία έργων μεγαλύτερης κλίμακας.
4. Περιορισμός της κάλυψης
Σε περιπτώσεις μικρότερης κάλυψης του οικοπέδου από αυτή που προβλέπεται από τη νομοθεσία και απόδοσης επιφανειών σε κοινή χρήση, ο συντελεστής δόμησης αυξάνεται περαιτέρω.
5. Χρήση μονώσεων και εξωτερικών τοίχων μεγάλου πάχους από φυσικά υλικά, διπλά ενεργειακά κελύφη.
Σε αυτή την περίπτωση, ο όγκος των στοιχείων αυτών δεν προσμετρά ούτε στο συντελεστή όγκου ούτε και στο συντελεστή δόμησης.
Σχετικά με την κάλυψη
Το ποσοστό κάλυψης ενός οικοπέδου ορίζεται από το λόγο της μέγιστης επιφάνειας που επιτρέπεται να καλυφθεί προς τη συνολική επιφάνεια του οικοπέδου. Με τo νέο κανονισμό για την υποστήριξη του βιοκλιματικού σχεδιασμού, στην μέγιστη επιφάνεια δεν προσμετρούνται οι εκτάσεις των χώρων που συμβάλλουν στον παθητικό δροσισμό, τη σκίαση και το φυσικό αερισμό.
Τι αλλάζει στον συντελεστή ύψους
Σε σύγκριση με τον παλαιότερο κανονισμό, στο νέο επιτρέπεται η αύξηση του ύψους κάθε ορόφου κατά 0,25 μέτρα με σκοπό την υποστήριξη του φυσικού εξαερισμού και φωτισμού των εσωτερικών χώρων. Επιπλέον, ανάλογα με το συντελεστή δόμησης, ορίζεται και το μέγιστο ύψος του κτιρίου, ενώ τον ύψος αυτό προσαυξάνεται κατά 1 μέτρο στην περίπτωση φυτεμένου δώματος και κατά 0,40 μέτρα για την περίπτωση φυτεμένης στέγης. Παρακάτω παρουσιάζονται τα μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη με τον παλαιό και με τον νέο κανονισμό, για διάφορους συντελεστές δόμησης.
Οι αλλαγές με μια ματιά
• Προωθούνται μέτρα δημιουργίας μεγαλύτερων χώρων πρασίνου στις κορεσμένες περιοχές
• Θεσπίζονται κίνητρα για περιπτώσεις απόσυρσης παλαιών κτιρίων
• Ενισχύεται ο βιοκλιματικός σχεδιασμός και διάφορες άλλες ʽπράσινεςʼ εφαρμογές στα κτίρια. Για παράδειγμα υπάρχουν περιπτώσεις που παρέχονται κίνητρα αύξησης του συντελεστή δόμησης από 8% έως 35%.
Πηγή: http://www.4green.gr/data/fotovoltaika/news/preview_news/92638.asp