ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ:Διευκρινήσεις σχετικά με τις ρυθμίσεις
Ενας χρήσιμος "Οδηγός" στο συνεχώς μεταβαλόμενο τοπίο των Αυθαιρέτων 12/2/2013
Σε οριστική τακτοποίηση των πολεοδομικών παραβάσεων σε κτίσματα με οικοδομική άδεια προσανατολίζεται το υπουργείο Περιβάλλοντος. Αναμένεται δηλαδή να γίνει έμμεση, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου, νομιμοποίηση των αυθαιρέτων.
Ωστόσο, όπως διευκρινίζουν, αυτό θα γίνει υπό όρους (για παράδειγμα, μικρές παραβάσεις) αφού υπάρχουν πολύ μεγάλες αυθαίρετες κατασκευές που δεν μπορούν να νομιμοποιηθούν ακόμη και σε κτίρια για τα οποία έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια.
Από το ΥΠΕΚΑ ξεκαθαρίζουν ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία νομιμοποίηση αυθαιρέτων για τα οποία δεν έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια. Αυτά θα παραμείνουν στην κατηγορία της τακτοποίησης.
Την ίδια ώρα, στις υπό σχεδίαση αλλαγές περιλαμβάνεται και η αύξηση του χρόνου τακτοποίησης των αυθαιρέτων: να διαρκεί δηλαδή πάνω από 30 χρόνια.
Στο μεταξύ, στο υπουργείο Περιβάλλοντος δέχονται πιέσεις για μείωση των προστίμων. Το πρόβλημα που ανακύπτει είναι τι θα γίνει με τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων που έσπευσαν να εξοφλήσουν τα πρόστιμά τους. Αυτός είναι και ο λόγος που από το ΥΠΕΚΑ δεν συνηγορούν – σε αυτή τη φάση τουλάχιστον – υπέρ νέων μειώσεων.
Σε άρθρο από «ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζεται ένας οδηγός με όσα ισχύουν έως το τέλος Μαΐου για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, αλλά και τα νέα δεδομένα που άλλαξαν στην οικοδομή με τον νέο Γενικό Οικοδομικό Κανονισμό που τέθηκε σε εφαρμογή από τον περασμένο Ιούλιο.Ολα όσα πρέπει να ξέρετε για το καθεστώς τακτοποίησης των αυθαιρέτων μέχρι τις 31 Μαΐου, μέσα από ερωτήσεις και απαντήσεις.
-Μέχρι πότε μπορεί ένας ιδιοκτήτης αυθαιρέτου να υποβάλει δήλωση για την τακτοποίησή του;
Η δήλωση μπορεί να υποβληθεί έως τις 31 Μαΐου 2013.
-Γιατί να το κάνει αφού μπορεί να δοθεί - και πάλι - νέα παράταση;
Δεν είναι σίγουρο ότι θα δοθεί νέα παράταση. Το αυθαίρετο κινδυνεύει έτσι να βρεθεί εκτός ρύθμισης. Αυτό σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης θα πληρώνει πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης και ότι δεν θα μπορεί να το μεταβιβάσει και να το πωλήσει. Από το υπουργείο Περιβάλλοντος διαβεβαιώνουν πως όποια ρύθμιση και αν εφαρμοστεί έπειτα από 1-2 μήνες δεν θα είναι εις βάρος όσων έσπευσαν από την αρχή της εφαρμογής του νόμου να τακτοποιήσουν το αυθαίρετό τους.
-Τι κερδίζει με βάση όσα ισχύουν σήμερα;
Εάν καταβληθεί όλο το ποσό του προστίμου έχει έκπτωση 20%, ενώ αν καταβάλει το 30% του προστίμου έως το τέλος Μαΐου θα έχει έκπτωση 10%. Επίσης καταβάλλοντας το 30% του προστίμου έως τις 31 Μαΐου μπορεί είτε να πωλήσει είτε να μεταβιβάσει το ακίνητό του. Επιπλέον, επιτρέπεται η εκτέλεση εργασιών επισκευής που έχουν σχέση με την υγιεινή του κτιρίου, την αισθητική βελτίωση και την αποκατάσταση.
-Σήμερα μπορεί κάποιος ιδιοκτήτης καταβάλλοντας το 30% του προστίμου να μεταβιβάσει ή να πωλήσει το ακίνητό του;
Με δυσκολία αφού δεν έχει περαστεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος η σχετική εντολή. Το πότε θα περαστεί δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη από το ΤΕΕ. Ετσι, δυσκολεύει η κατάσταση αφού η διαδικασία τυπικά μπορεί να γίνει με την προσκόμιση γραπτής βεβαίωσης του μηχανικού.
-Ποιες προϋποθέσεις βάζει ο νόμος;
Τα αυθαίρετα να μην είναι χτισμένα στον αιγιαλό, σε δασικές περιοχές, σε ρέματα, σε αρχαιολογικούς χώρους και να έχουν ανεγερθεί πριν από την 28η Ιουλίου 2011, που είναι η ημερομηνία εφαρμογής του νόμου.
-Τι αναμένεται να αλλάξει στο καθεστώς τακτοποίησης μετά τον Μάιο;
Στόχος είναι να γίνει μια νέα κατηγοριοποίηση όλων των αυθαίρετων κατασκευών, σε κτίσματα που έχουν άδεια ανέγερσης και έχουν γίνει μικρές παραβάσεις (π.χ. κλείσιμο χώρου) και σε εκείνα που είναι εξ ολόκληρου αυθαίρετα (δηλαδή, χωρίς οικοδομική άδεια).
Μόλις ολοκληρωθεί η κατηγοριοποίηση τότε, το επόμενο βήμα, είναι η πιθανή - επειδή είναι το Συμβούλιο της Επικρατείας στη μέση - οριστική τακτοποίηση των παραβάσεων σε κτίσματα με οικοδομική άδεια. Αυτό στην πράξη σημαίνει οριστική εξαίρεση από την κατεδάφιση.
Από την έως τώρα καταγραφή προκύπτει ότι 70% – 75% των περιπτώσεων αφορά μικρής κλίμακας αυθαιρεσίες σε νόμιμα κτίρια. Παράλληλα, εξετάζεται και το ενδεχόμενο της μείωσης των προστίμων σε αυτού τους είδους τις παραβάσεις αλλά και σε βιομηχανικές μονάδες.
-Θα γίνει οριστική τακτοποίηση των αυθαιρέτων;
Εμμεσα.
-Για πόσα χρόνια ισχύει η ρύθμιση;
Η τακτοποίηση των αυθαιρέτων είναι για 30 χρόνια.
-Είναι τελικό αυτό;
Εξετάζεται η αλλαγή του. Δηλαδή, η οριστική τακτοποίηση να ισχύει για πάνω από 30 χρόνια.
-Και μετά;
Σύμφωνα με όσα ισχύουν σήμερα, όσα αυθαίρετα - εκτός σχεδίου - δεν υπαχθούν σε περιοχές που πολεοδομούνται μετά τα 30 χρόνια θα μπορούν να διατηρούνται εφόσον οι ιδιοκτήτες αγοράσουν και δεσμεύσουν άλλο οικόπεδο (ή τμήμα οικοπέδου) άρτιο και οικοδομήσιμο στον δήμο ώστε να συμπληρώσουν την αρτιότητα. Οι άλλες επιλογές που έχουν είναι είτε να πληρώσουν επιπλέον πρόστιμο για τη γη που τους υπολείπεται ώστε να συμπληρώσουν την αρτιότητα είτε να αγοράσουν και δεσμεύσουν τμήμα μικρότερου οικοπέδου το οποίο δεν καλύπτει την υπολειπόμενη αρτιότητα και να καταβάλουν επιπλέον πρόστιμο για την αρτιότητα που υπολείπεται.
-Πότε αναμένεται μια - καταρχήν - συμφωνία για το θέμα της τακτοποίησης των αυθαιρέτων;
Από το υπουργείο Περιβάλλοντος επιδιώκουν -πριν γίνει παρουσίαση του όποιου σχεδίου- να προηγηθεί μια ανοιχτή συζήτηση με όλα τα κόμματα προκειμένου να υπάρξει μια καταρχήν συμφωνία σε επίπεδο αρχής. Στη συνέχεια, μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου, αναμένεται να γίνουν οι σχετικές ανακοινώσεις. Ηδη, παρουσιάστηκαν την περασμένη εβδομάδα στη Βουλή οι βασικές αρχές του νομοσχεδίου για τα αυθαίρετα και αναμένονται οι γραπτές προτάσεις των βουλευτών.
-Πώς σχεδιάζεται να ξεπεραστεί ο σκόπελος του Συμβουλίου της Επικρατείας;
Από το υπουργείο Περιβάλλοντος θα προσπαθήσουν να πείσουν το Συμβούλιο της Επικρατείας ότι από εδώ και πέρα θα υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα για όλα τα αυθαίρετα και ότι υπάρχει η προοπτική αποκατάστασης του περιβάλλοντος με το λεγόμενο Περιβαλλοντικό Ισοζύγιο.
-Το θέμα με το ΙΚΑ έχει λυθεί;
Σύμφωνα με τον νόμο για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, δεν αναζητούνται παλαιότερα πρόστιμα και ασφαλιστικές εισφορές. Αυτό ξεκαθαρίζουν από το υπουργείο Περιβάλλοντος. Να θυμίσουμε ότι τον περασμένο Σεπτέμβριο με εγκύκλιο του ΙΚΑ οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων στα οποία έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις μέχρι και την 21η Σεπτεμβρίου 2011 και έχουν καταλογιστεί ασφαλιστικές εισφορές - με την έκδοση των σχετικών πράξεων επιβολής εισφορών - δεν μπορούν να εξαιρεθούν από την καταβολή βεβαιωθέντων ποσών.
-Εκκρεμεί ακόμη το θέμα με την υποβολή των αεροφωτογραφιών και των επίσημων εγγράφων αντί της υπεύθυνης δήλωσης;
Ναι. Εξακολουθεί να παραμένει αδιευκρίνιστο τι θα γίνει με τους περίπου 60.000 ιδιοκτήτες αυθαιρέτων οι οποίοι υπέβαλαν αίτηση τακτοποίησης χωρίς να έχουν δημόσια έγγραφα - όπως είναι οι αεροφωτογραφίες - που πιστοποιούν τον χρόνο κατασκευής του αυθαιρέτου.
Υπενθυμίζεται ότι με απόφασή του το Συμβούλιο της Επικρατείας έχει μπλοκάρει την υποβολή αίτησης για την τακτοποίηση αυθαιρέτων των οποίων οι ιδιοκτήτες δεν μπορούν να αποδείξουν με αεροφωτογραφίες και αλλά δημόσια έγγραφα τον χρόνο αποπεράτωσης και επικαλούνται ιδιωτικά έγγραφα ή υπεύθυνες δηλώσεις.
-Ποια εργαλεία διαθέτει γι' αυτό το υπουργείο Περιβάλλοντος;
Το δυνατό εργαλείο είναι η Τράπεζα Γης που αναμένεται να δημιουργηθεί σε κάθε δήμο.
-Τι γίνεται εάν δηλωθούν ψευδή στοιχεία;
Το αυθαίρετο τίθεται εκτός ρύθμισης.
-Ο μηχανικός μπορεί να ελέγχει θέματα κυριότητας;
Οι ιδιοκτήτες φέρουν ακεραία την ευθύνη σε ό,τι αφορά τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα, ενώ ο μηχανικός δεν έχει ευθύνη να ελέγχει θέματα κυριότητας για αυθαίρετες κατασκευές.
-Τι προβλέπεται για τους βοηθητικούς χώρους;
Για τους βοηθητικούς χώρους όπως είναι τα υπόγεια και οι αποθήκες καταβάλλεται το 50% του προστίμου.
-Πότε γίνεται η σύνδεση των αυθαιρέτων με τα δίκτυα;
Με την καταβολή της πρώτης δόσης.
-Ποια είναι η αμοιβή του μηχανικού;
Πλέον, δεν υπάρχουν ελάχιστες αμοιβές. Γι' αυτό και η αμοιβή καθορίζεται ελεύθερα.
-Εντάσσονται στις ρυθμίσεις όσοι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων είχαν υποβάλει δηλώσεις με παλαιότερους νόμους;
Εντάσσονται. Μάλιστα, για τα αυθαίρετα προ του 1983, εντάσσονται στις ρυθμίσεις αυτά που οι ιδιοκτήτες τους δεν είχαν εξοφλήσει τις εισφορές.